Şimdi gelelim İOİ yaklaşımını nasıl uygulayacağımıza. İOİ reçetesi dört adımdan oluşuyor: İlk adım değerli bir ihtiyacın bulunması. İkinci adım, arzu edilen deneyimin anlaşılması. Üçüncü adım, toplam çözümün tasarlanması. Dördüncü adım ise toplam çözümün artırımlı olarak sunulması.

İOİ’da başlangıç noktası bir grup insanın değerli bir ihtiyacıdır. O yüzden ilk adım böyle bir ihtiyacın avlanması olmalıdır. İhtiyaç avlamak ifadesi bazılarına pek cazip gelmez. Nedense onlar için değerli bir ihtiyaç tespit etmenin zor bir tarafı yoktur. Asıl zor olanın, herhangi bir ihtiyaç için arzu edilen, yapılabilir ve makul bir çözüm yaratmak olduğunu düşünürler. Halbuki; herkesin tüm ihtiyaçları açık değildir. Örtülü ve gizli ihtiyaçlar çok büyük inovasyon fırsatları sunabilir ve bunları ortaya çıkarmak, onlar için bir çözüm üretmekten daha zor bile olabilir.

Ayrıca, tüm ihtiyaçlar aynı değerde değildir. Mesela, bazı ihtiyaçlar önemlidir ancak acil değildir. Bazıları da tam tersi. Bazıları tüketim potansiyeli düşük büyük insan gruplarına hitap eder. Bazıları tüketim potansiyeli büyük küçük bir grup insana hitap eder. Bir ihtiyacın değerini, o ihtiyacın önem ve aciliyet düzeyi ve ihtiyaç sahiplerinin tüketim potansiyeli belirler. İhtiyacın değerini anlamak ise yine oldukça zor bir iştir.

Değerli bir ihtiyacı bulduktan sonraki adım hedef kitlenin o ihtiyaç özelinde arzu edeceği deneyimi anlamaktır. İnsan ihtiyaçları birbiri ile bağlantılıdır. Tüm ihtiyaçların işlevsel, duygusal ve sosyal yönleri vardır ve bir ihtiyacı karşılama yolculuğunun her adımında farklı dinamikler işler. Yolculuk, ihtiyaç sahibinin ihtiyacının farkına varmasıyla başlar ve ihtiyacın karşılanması sonrasındaki tamamlayıcı aşamalara kadar uzanır. Hedef kitle tarafından bu yolculuk boyunca arzu edilen deneyimi kavrayabilirseniz, bu deneyimi nasıl üretebileceğinizi çalışabilirsiniz. Arzu edilen deneyim, inovasyon girişiminiz için en iyi rehberdir.

Sonrasında üçüncü adım olarak toplam çözümün tasarımı yapılmalıdır. Hem çözümün kendisine hem de çözümün nasıl üretilip sunulduğuna toplam çözüm demeyi tercih ediyorum. Çözümün sunumu ile ilgili çalışılması gereken unsurlar, hedef kitle ile nasıl ilişki kurulacağı, çözümün nasıl fiyatlandırılacağı ve hedef kitleye kadar nasıl ulaştırılacağı gibi iş modeliyle ilgili ayrıntıları içerir. Sunum modeli, çözüm ile uyumlu olmalıdır ve her ikisi de arzu edilen deneyime cevap verecek şekilde kurgulanmalıdır.

Çözümü tasarlamaya öncelikle istenen deneyimle başlamak önemlidir. Arzu edilen çözüm alternatiflerinin nasıl göründüğünü anladıktan sonra, teknik ve ekonomik yönleri üzerinde çalışılmalıdır. Toplam çözüm istenen deneyimle örtüştüğünde ve aynı zamanda teknolojik olarak uygulanabilir ve ekonomik olarak makul göründüğünde, başarı garantili hale gelir. Yine de gerçek insan odaklılık, bir şeyin daha yerine getirilmesini gerektirir: Çözümünüzün aynı zamanda küçük bir ekolojik ayak izine sahip olması gerekir. Çevreyi yok saymak, şimdi ve gelecek için insanların iyiliğini yok saymak demektir. Gerçekten insan odaklı çözümler çevresel etkilerini dikkate alır.

Toplam çözümü net bir şekilde tasarladıktan sonra, onu nasıl gerçekleştireceğinizi bulmak daha kolaydır. Çünkü tasarımdan geriye doğru çalışarak bir yol haritası çıkarılabilir. Tasarımın net olması sabit olması anlamına gelmez. İnovasyon çalışması ilerledikçe yeni öğrenimler elde edilebilir. O zaman çözüm tasarımının da değiştirilmesi gerekir. İnovasyon çalışmalarındaki yüksek belirsizlik sebebiyle, çözümü aşamalı olarak inşa etmek ve sunmak tercih edilen rota olmalıdır. Küçük başlayıp ancak bir önceki yapılanları test ettikten ve başarılı olduklarından emin olduktan sonra kademeli olarak genişlemek başarı için kritik öneme sahiptir.

Özetleyecek olursak… İOİ yaklaşımı uygulayacaksak, inovasyon yolculuğuna önce değerli bir ihtiyaç bularak başlayacağız. Bunun için:

• Bir grup insanın tam olarak karşılayamadığı bir ihtiyacı tespit edeceğiz
• Tespit ettiğimiz ihtiyacın çözüm üretmeye değip değmeyeceğini sınayacağız
• Kimin hangi ihtiyacını neden çözmeye uğraşacağımız konusunda tüm paydaşların net olmasını sağlayacağız

Daha sonra hedef kitlenin hedeflediğimiz ihtiyacı özelinde arzu ettiği deneyimi anlayacağız. Bunun için:

• Hedef kitlenin hedeflediğiniz ihtiyaç özelinde nasıl bir deneyim arzuladığını araştıracağız
• Hedef kitle dışındaki önemli paydaşların arzu ve kaygılarına da bakacağız
• Hedef kitle ve paydaşlar gözüyle iyi bir çözümde neler mutlaka olmalı, neler olsa iyi olur, neler olmamalı sorularının cevaplarını netleştireceğiz

Üçüncü adımda toplam çözümü, yani ana çözüm ile birlikte üretim ve sunum modelini tasarlayacağız. Bunun için:

• Önce ana çözüme odaklanacağız
• Ana çözümü nasıl sunup üreteceğimizi modelleyeceğiz
• Toplam çözümün arzu edilen deneyim ile uyumlu, yapılabilir, ekonomik ve ekolojik açıdan sürdürülebilir olup olmadığını sınayacağız

Son olarak, toplam çözümü artırımlı olarak sunacağız. Bunun için:

• İlk yatırım ve işletme maliyetlerini düşük tutarak toplam çözümü hayata geçirmeye odaklanacağız
• İnovasyon girişiminin gidişatını nasıl izleyeceğimizi netleştireceğiz
• Artırımlı inşa edip performansa ve hedef kitlenin davranışlarına göre toplam çözümü gözden geçireceğiz

Daha fazlası için…